ورود جنگنده سوخو ۳۵ به ایران تائید شد + جزئیات و تحلیل و نظرات کارشناسان

تیتر روز

شهریار حیدری عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: جنگنده‌های سوخو۳۵ که ایران به روسیه سفارش داده است، اوایل سال وارد کشور می‌شود.

حیدری همچنین گفته است: ما به کشور روسیه سفارش‌هایی نظیر سیستم‌های پدافندی، موشکی و همچنین بالگرد را نیز داده‌ایم و اکثر این سلاح‌ها به‌زودی وارد کشور می‌شوند.

طی سال‌های گذشته، گمانه‌زنی‌هایی درباره خرید جنگنده‌های سوخو۳۰ از روسیه مطرح شد و در برخی مقاطع زمانی این گمانه‌زنی‌ها قوت هم می‌گرفت.

این موضوع ادامه داشت تا اینکه شهریور ماه امسال امیر واحدی فرمانده نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران در گفتگویی با تأیید خبر خرید جنگنده از روسیه برای نیروی هوایی ارتش تأکید کرد که خرید جنگنده‌های سوخو۳۵ در دستور کار نهاجا قرار دارد و خرید جنگنده سوخو۳۰ در برنامه نهاجا قرار ندارد.

تاکنون اخبار غیررسمی متعددی درباره خرید جنگنده از روسیه، نوع، تعداد و زمان تحویل آنها به ایران منتشر شده است و در جدیدترین اظهار نظر، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس می‌گوید این جنگنده‌ها اوایل سال به ایران می‌آید.

سوخو ۳۵ را بیشتر بشناسید

سوخو۳۵ یکی از قدرتمندترین جنگنده‌های نسل ۴++ دنیاست که به رادار پیشرفته آرایه فازی N-۰۳۵ مجهز است و امکان کشف ۳۰ هدف و درگیری با ۸ هدف را به‌صورت هم‌زمان دارد.

حداکثر سرعت این جنگنده در ارتفاع پست ۱۵۰۰ کیلومتر و در ارتفاع بالا ۲۵۰۰ کیلومتر بر ساعت است و عمر عملیاتی موتورهای قدرتمند آن در هر دوره خدمت قبل از نیاز به کنترل و اورهال ۴۰۰۰ ساعت است.

این جنگنده به‌صورت همزمان به انواع موشک‌های هوابه‌هوا و هوابه‌زمین و ضدکشتی و ضدرادار نیز مسلح می‌شود، علاوه بر آن توانایی پرتاب و شلیک انواع بمب و موشک‌های لیزری و ماهواره‌ای و راداری را نیز در خود دارد.

تحلیل و نظرات در مورد خرید سوخو ۳۵ : 

خبر خرید جنگنده‌های پیشرفته سوخو-۳۵ روسیه از سوی ایران، نشانه ای از تعمیق روابط تهران و مسکو است. این تحول قابل توجه است، زیرا در سال‌های اخیر، قراردادهای مشابهی برای فروش سوخوهای روسی به الجزایر، مصر و اندونزی تحت فشار ایالات متحده و تهدید به تحریم‌های اقتصادی لغو شد. در نتیجه این کشورها به جای آن هواپیماهای جنگنده اف-۱۵ آمریکا یا جنگنده های فرانسوی رافائل خریداری کردند. تا کنون، چین تنها کشوری است که موفق به خرید سوخو-۳۵ از روسیه شده است و مذاکرات هند با مسکو هنوز پیشرفت قابل توجهی نداشته است.

اما در فضای ژئوپلیتیک جدیدی که جنگ روسیه علیه اوکراین به وجود آورده است، ایران ممکن است در واقع مقصد جدید (دومین مقصد خارجی پس از چین) جنگنده روسی شود که نشان دهنده روابط نظامی رو به رشد بین مسکو و تهران است.

در حالی که منابع رسمی روسیه این خبر را نه تایید و نه تکذیب کردند، شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، در۲۴ دی ماه امسال تایید کرد که «جنگنده‌های سوخو-۳۵ که ایران به روسیه سفارش داده است، در اوایل سال جدید ایرانی (۱۴۰۲) وارد کشور می‌شود. این نماینده مجلس خاطرنشان کرد: تهران همچنین تجهیزات نظامی دیگری از جمله سامانه‌های پدافند هوایی، سامانه‌های موشکی و بالگرد به روسیه سفارش داده است.

برخی منابع ادعا کرده اند که ایران در ازای صادرات پهپادهای خود به روسیه، هواپیماهای سوخو-۳۵ را دریافت می کند . با این حال و در حال حاضر، یافتن مدرکی مبنی بر قرارداد رسمی بین مسکو و تهران در مورد این خرید دشوار است. 

در حالی که روسیه هنوز به طور علنی در رد یا تایید وجود چنین قراردادی واکنش نشان نداده است، محرمانه بودن مسکو می تواند نتیجه تعمیق روابط بین دو کشور در زمینه مسائل دفاعی و امنیتی باشد. 

حمیدرضا عزیزی، کارشناس ایرانی موسسه امور بین‌الملل و امنیت آلمان معتقد است: «روسیه ۲۴ فروند سوخو-۳۵ به ایران تحویل خواهد داد، اما احتمالا بیشتر از آن نخواهد بود. … تحریم های اعمال شده علیه روسیه به این معنی است که این کشور نمی تواند سوخو-۳۵ تولید کند. برخی از قطعات به فناوری خاصی نیاز دارند که در روسیه یافت نمی شود.»

شاید فوری‌ترین دلیل خرید سوخو-۳۵ توسط ایران، نیاز شدید نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران به مدرن‌سازی جنگنده‌هایش باشد. بر اساس گزارش‌های اخیر رسانه‌ها، نیروی هوایی ایران به‌شدت به هواپیماهای اورهال‌شده ساخت آمریکا، از جمله جنگنده‌های اف-۵و اف-۱۴ خریداری‌شده قبل از انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ متکی است.

علاوه بر این، عمدتا به دلیل روابط خصمانه ایران و ایالات متحده، تهران در سال‌های اخیر هیچ هواپیمای جنگنده جدیدی به استثنای چند جنگنده روسی میگ-۲۹ خریداری نکرده است. به غیر از میگ-۲۹، ایران عمدتا از هواپیماهای اصلاح شده بومی اف-۴ فانتوم ، اف-۱۴ تامکت و اف-۵ تایگر مربوط به دهه ۱۹۷۰ استفاده می کند.

به این ترتیب، خرید جت‌های جنگنده سوخو-۳۵ از سوی تهران، تجدید برخی از ظرفیت‌های نیروی هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را تسهیل می‌کند و احتمالا پایه‌ای برای همکاری بیشتر در زمینه تولید دفاعی بین روسیه و ایران خواهد بود. 

به گزارش خبرگزاری اسپوتنیک روسیه، «اگرچه به نظر می رسد هزینه نگهداری و راه اندازی این جت برای ایران بالا باشد، اما در صورت توافق بر سر تولید مشترک موتور سوخو-۳۵ در ایران، این هزینه ها می تواند کاهش یابد.»

از زاویه ای دیگر، خرید سوخو-۳۵ یکی از مهم ترین نتایجی است که تا این لحظه از لغو تحریم تسلیحاتی ایران حاصل شده است. قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد در ژوئیه ۲۰۱۵، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را در رابطه با برنامه هسته ای ایران تایید کرد ودر این راستا تمامی محدودیت‌ها در مورد عرضه تسلیحات اصلی به ایران و همه تسلیحات از ایران در اکتبر ۲۰۲۰ منقضی شد.

 این بدان معناست که ایران از نظر قانونی قادر به خرید و فروش تسلیحات متعارف از جمله سلاح‌های کوچک، موشک، بالگرد و تانک است. علاوه بر این در قالب همین قطعنامه، تحریم صادرات موشک های بالستیک ایران نیز قرار است در اکتبر ۲۰۲۳ لغو شود.

محمدحسن سنگ تراش کارشناس نظامی ایران در مصاحبه اخیر خود با اسپوتنیک تصریح کرد: «این هواپیما به ویژه در صورتی موثر خواهد بود که ایران بتواند سلاح های اصلی را روی آن نصب کند. سوپر فلانکر سوخو-۳۵ می تواند نقش مینی آواکس رزمی [سیستم هشدار و کنترل هوابرد] را ایفا کند و در صورت اتصال به شبکه راداری ایران، قابلیت دفاع نقطه ای منحصر به فردی را به دست می آورد. اگر ایران فناوری‌های [روسی] را خریداری کند و تولید انبوه مشترک سوخو-۳۵ را آغاز کند، می‌تواند برتری خاصی نسبت به جنگنده‌ها و کشتی‌های جنگی همسایگان خود کسب کند.

علاوه بر این، خرید جنگنده‌های سوخو-۳۵ از سوی ایران بر توازن قدرت هوایی منطقه در مقابل کشورهای عربی منطقه خلیج فارس به‌ویژه امارات متحده عربی، بحرین و عربستان سعودی که همگی روابط شکننده‌ای با ایران دارند، تاثیر می‌گذارد. در نتیجه، این کشورها و سایر کشورها ممکن است به خرید تسلیحات بیشتری از غرب، به ویژه جت های جنگنده اف-۳۵ آمریکا روی بیاورند.

 در همین راستا، تنش‌ها با تل آویو – از جمله حمله هواپیمای بدون سرنشین ادعایی اسرائیل به خاک ایران در ژانویه ۲۰۲۳ – ممکن است بر این توافق تاثیر بگذارد، زیرا جنگنده‌های پیشرفته سوخو-۳۵ روسی دفاع پیشگیرانه ایران در برابر حملات احتمالی اسرائیل را بهبود می‌بخشند.

اگرچه محسن جلیلوند کارشناس ایرانی دیدگاه متفاوتی را ارائه می‌کند: «قدرت دفاعی و نظامی ایران مبتنی بر بازدارندگی و با تکیه بر توان موشکی و پهپادی است. این بدان معناست که قدرت بازدارندگی نظامی و دفاعی ایران مبتنی بر نیروی هوایی و جنگنده نیست. بنابراین، جنگنده های پیشرفته نقطه عطفی در توان بازدارندگی دفاعی ایران نیستند.» با این وجود، به نظر می رسد که اگر و زمانی که خرید جنگنده سوخو-۳۵ روسیه نهایی شود، یکی از مهم ترین خریدهای تسلیحاتی ایران از زمان انقلاب اسلامی ۱۹۷۹ خواهد بود، زیرا ضمن نوسازی و افزایش توانمندی نیروی هوایی ایران، روابط نظامی و دفاعی نوپا میان تهران و مسکو را نیز وارد مرحله جدیدی خواهد کرد که پیامدهای کلیدی بر موازنه قوا و بازدارندگی در سراسر قفقاز جنوبی و منطقه غرب آسیا خواهد داشت

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *